Opština Berkovici

Područje opštine Berkovići raspolaže sa značajnim (za uslove Hercegovine) poljoprivrednim površinama (tab. 2. i tab.3).

Tabela 1. Ukupne zemljišne površine u opštini Berkovići

Poljoprivredne površine su pretežno locirane u kraškim poljima, vrtačama i zaravnima.

Najveći dio površina se nalazi u Dabarskom, zatim Trusinskom polju i u Dabrici.

Dabarsko polje, jedno od većih kraških polja u Istočnoj Hercegovini, ima površinu od oko 50 km². Nalazi se na nadmorskoj visini između 470-550 m. Veći dio ovog polja je u kasnu jesen i rano proljeće pokriven vodom, što opredijeljuje način njegovog korišćenja. Problem će se riješiti realizacijom poznatog projekta ''Gornji horizonti'' (preko Fatničkog jezera višak vode će se odvesti u Bilećko jezero). To je najveći neiskorišćeni prirodni potencijal Opštine Berkovići.

Kada se izvrši ovaj meliorativni zahvat dobiće se velike zemljišne površine pogodne za intenzivnu proizvodnju žitarica, industrijskog i krmnog bilja, povrća, voća i grožđa.

Na obodu polja, na dijelu na kome se ne zadržava voda, ima relativno velikih površina koje su pogodne za raznovrsnu biljnu proizvodnju.

Trusinsko polje ima znatno manju površinu, ali je plodnije u odnosu na Dabarsko i može se obrađivati tokom cele godine.

U Dabarskom polju i Dabrici, prema izjavi opštinskih rukovodilaca i poljoprivrednih stručnjaka, na izvjesnim površinama koje se nalaze na nižoj nadmorskoj visini, mogu se uspješno gajiti neke vrste suptropskog voća (smokva, nar, badem, kivi) i vinove loze. Ovu tvrdnju svakako treba naučno ispitati i proveriti pre ozbiljnijeg investicionog ulaganja u ove vrste voća, za koje inače vlada veliko interesovanje.

Na području Hrguda ima oko 370 ha vrtača, relativno plodnog zemljišta, posebno pogodnog za proizvodnju krompira i krmnog bilja.

Tabela 2. Struktura korišćenja poljoprivrednih površina

Tabela 3.Struktura poljoprivrednih domaćinstava prema veličini zemljišnog poseda

U ukupnim zemljišnim površinama državni sektor raspolaže sa 14.100 ha (55,62 %), a privatni 11.250 ha (44,38 %). Međutim svojinska struktura poljoprivrednih površina je nešto drugačija: privatni sektor sa 7.901 ha učestvuje u ukupnim poljoprivrednim površinama sa 53,27 %, a državni sektor (6.932 ha) sa 46,73 %.

Prosečna površina parcele iznosi oko 0,30 ha, odnosno 3 duluma.

Proizvodna vrijednost  poljoprivrednog zemljišta je izuzetno heterogena. Radi se najčešće o skeletoidnim zemljištima aluvijalno-deluvijalnog porekla, različitog sadržaja humusa, mehaničkog sastava, hemijsko-bioloških i drugih osobina od značaja za proizvodnu sposobnost i vrednost zemljišta.

Ovakva zemljišta su dominantna u kraškim poljima područja.

U pogledu dubine aktivnog sloja moguće je izdvojiti 3 zone (I zona do dubine 25 cm, II do 50 cm i III – do 70 cm), što je vrlo promenljivo i u okviru iste parcele. Površinski horizont je po teksturnom sastavu najčešće peskovita ilovača, a ispod njega je uglavnom karbonatni pesak i šljunak u rastresitom stanju.

U navedenim uslovima voda se brzo saturira (cedi) kroz ionako plitak profil zemljišta, zbog čega biljke najčešće oskudijevaju u vlazi.

Pored ovih tipova zemljišta, na manjim površinama su zastupljena i smeđa zemljišta na krečnjaku. U odnosu na prethodne tipove, ova zemljišta imaju teži teksturni sastav i manje učešće pjeska i skeleta. Slabo su obezbeđena humusom i lako pristupačnim fosforom a relativno dobro sa kalijumom. Najčešće su blago kisele do neutralne reakcije.